Կիրառական քիմիայի պրոբլեմների լաբորատորիա

Կիրառական քիմիայի պրոբլեմների լաբորատորիա

Լաբորատորիայի ղեկավար

Հովհաննես Սարգսի Աթթարյան, քիմ. գիտ. դոկտոր, պրոֆեսոր

ORСID: 000-0001-9790-2577

Հեռախոս: (+37410) 285-290
(+37477) 763-067

Էլեկտրոնային փոստ: hovelenatt@mail.ru

Լաբորատորիայի հետազոտությունների հիմնական ուղղությունը

Ֆունկցիոնալ տեղակալված ազոլների սինթեզ, պայթուցիկ նյութերի ստացման տեխնոլոգիաների մշակում, նոր հետերոցիկլիկ տեղակալված բութենոլիդների սինթեզ և դրանց փոխարկումները, ազոլների կայուն սինթեզը միցելյար կատալիզով

Հետազոտությունները իրականացվում են ժամանակակից, բարձր ճշգրտությամբ սարքավորումներով, որոնք ապահովում են փորձարարական տվյալների հստակություն համապատասխան միջազգային գիտական չափանիշներին։

Կիրառական քիմիայի պրոբլեմների լաբորատորիայի պատմություն

Լաբորատորիան հիմնադրվել է 1959 թվականին և և իր գոյության ընթացքում երկար տարիներ ղեկավարել է անվանի գիտնական Ս. Գ. Մացոյանը: Այն սկզբնական շրջանում եղել է ՕՔԻ թիվ 4 լաբորատորիա և կոչվել է հետերոցիկլիկ մոնոմերների և պոլիմերների լաբորատորիա: 1959-1988 թվականների ընթացքում հրատարակվել է ավելի քան 400 գիտական հոդված և պաշտպանվել 50 թեկնածուական և դոկտորական ատենախոսություն: 2010 թ. Լաբորատորիան վերանվանվել է <<Կիրառական քիմիայի պրոբլեմների լաբորատորիա>>, որը ղեկավարել է ք.գ.դ., պրոֆեսոր Գ.Վ. Հասրաթյանը: 2020 թվականից նույն լաբորատորիան ղեկավարում է ք.գ.դ., պրոֆեսոր Հ. Ս. Աթթարյանը:

Վերանվանումից ի վեր լաբորատորիան կենտրոնացած է տեխնոլոգիապես մոդելավորվող ռեակցիաների ուսումնասիրության վրա, որոնց հիմքում ընկած է ազոտ պարունակող հետերոցիկլիկ միացությունների սինթեզը։

Ներկա գործունեություն

Լաբորատորիայում աշխատում են 6 բարձր որակավորում ունեցող մասնագետներ, այդ թվում՝

1 գիտությունների դոկտոր
5 գիտությունների թեկնածու

Լավագույն արդյունքներ

Ուսումնասիրվել է նիտրո խմբի ազդեցությունը ջրածնային կապերի ձևավորման վրա 1-վինիլ-4-նիտրո-3(5)- և 1-վինիլ-5-նիտրո-3(5)- պիրազոլկարբոնաթթվի մեթիլային եթերներում։

Journal of Molecular Structure, 2025. 1322, 140350. Doi:10.1016/j.molstruc.2024.140350

γ-լակտոնի և 2-ամինոպիրիդինի կենսաբանորեն ակտիվ հատվածները համատեղվել մեկ մոլեկուլում՝ սինթեզելով բուտենոլիդների շարք և ուսումնասիրելով դրանց ներամոլեկուլային ցիկլացման միջոցով իզոխինոլինային ածանցյալների ստացման հնարավորությունը։

ChemistrySelect, 2023, 8(30). Doi: 10.1002/slct.202301183

Մշակվել է միջֆազային կատալիզի պայմաններում 3(5)-մեթիլ-4-նիտրոպիրազոլի N-ալկիլացման համար արդյունավետ եղանակ։ Ուսումնասիրվել են մեթիլ տեղակալիչների ազդեցությունները պիրազոլային օղակի վրա ռադիկալային պոլիմերիզացիայի ժամանակ։

Известия высших учебных заведений. (2024), 67(12), 39-46. Doi:10.6060/ivkkt.20246712.7065

Մշակվել է ՄՖԿ պայմաններում 3(5)-մեթիլպիրազոլի ալկիլացման մեթոդ պրոպարգիլ բրոմիդով, իրականացվել է ստացված իզոմերների առանձնացում ու պոլիմերման ուսումնասիրություն։

Известия высших учебных заведений. Химия и химическая технология, 68(4), 91-99. DOI: 10.6060/ivkkt.20256804.7168.

Սինթեզվել են նորբորնենիլային խմբով պիպերազինների նոր ածանցյալներ, ուսումնասիրվել դրանց կառուցվածք-ակտիվություն կապը, դեղաչափային և ցիտոտոքսիկ հատկությունները՝ կրծքագեղձի քաղցկեղի դեմ կիրառման հնարավորությամբ։

Journal of Applied Pharmaceutical Science, 2025, 15(6), 115-127. DOI: 10.7324/JAPS.2025.230239

Վերջին տարիների լավագույն աշխատանքները

Асратян, А. Г., Данагулян, Г. Г., & Аттарян, О. С. (2021). American Scientific Journal, (51-1), 41-44. DOI: 10.31618/asj.2707-9864.2021.1.51.116
Асратян, А. Г., Алексанян, А. Г., Данагулян, Г. Г., & Аттарян, О. С. (2022). Химия и химическая технология, 65(1), 6-22. DOI: 10.6060/ivkkt.20226501.6485
Aleksanyan, A. G., Hakobyan, R. M., Shahkhatuni, A. G., Shahkhatuni, A. A., & Attaryan, H. S. (2022). Journal of Heterocyclic Chemistry, 59(11), 1927-1934. Doi:10.1002/jhet.4529
Балян К.В., Погосян А.Р., Мовсисян Л.А., Саргсян А.Б., Аттарян О.С., Айвазян А.Г., Обосян Н.Г. (2023). Журнал органической химии, 59, 1223-1227. Doi.org/10.31857/S0514749223090124
Маркосян А. Дж., Хачатрян А.Н., Акопян Р.М., Асратян А.Г., Аттарян О.С. (2023). Некоторые успехи органической и фармацевтической химии, 4, 244-258.
Hakobyan, R. M., Shahkhatuni, A. A., Attaryan, H. S., Ayvazyan, A. G., & Melikyan, G. S. (2023). ChemistrySelect, 8(30). Doi: 10.1002/slct.202301183
Shahkhatuni, A. A., Aleksanyan, A. G., Aghekyan, M. A., Hakobyan, R. M., Shahkhatuni, A. G., & Attaryan, H. S. (2024). Известия высших учебных заведений. Химия и химическая технология, 67(3), 119-126. DOI: 10.6060/ivkkt.20246703.6942
Акопян Р.М., Харатян Л., Айоцян С.С., Аттарян О.С., Меликян Г.С. (2024). ChemChemTech, 67, 28-40 Doi:10.6060/ivkkt.20246707.7068
9. Hakobyan, R. M., Shahkhatuni, A. G., Polynski, M. V., Ayvazyan, A. G., Aleksanyan, A. G., Bichakhchyan, L. A., … & Attaryan, H. S. (2025). Journal of Molecular Structure, 1322, 140350. Doi:10.1016/j.molstruc.2024.140350
Bichakhchyan, L. A., Markosyan, A. J., Badalyan, K. S., Attaryan, H. S., Khachatryan, H. N., & Shakhatuni, A. G. (2024). Известия высших учебных заведений. Химия и химическая технология, 67(12), 39-46. Doi:10.6060/ivkkt.20246712.7065
Sukoyan, A. H., Bichakhchyan, L. A., Movsisyan, T. G., Hakobyan, R. M., Attaryan, H. S., & Shakhatuni, A. G. (2025). Известия высших учебных заведений. Химия и химическая технология, 68(4), 91-99. DOI: 10.6060/ivkkt.20256804.7168.
Bichakhchyan, L. A., Sukoyan, A. H., Movsisyan, T. G., & Attaryan, H. S. (2024). Russian Journal of Applied Chemistry, 97(10), 772-777. Doi:10.1134/S107042722410001X
Hobosyan, N. G., Balyan, K. V., Movsisyan, L. A., Hovsepyan, V. S., Ayvazyan, A. G., Panosyan, H. A., … & Pogosyan, H. R. (2025). ChemistryOpen, e202400443. Doi:10.1002/open.202400443
Hakobyan, R. M., Adunts, H. V., Attaryan, H. S., Muradyan, R. E., Arakelyan, H. G., Mirakyan, N. A., … & Melikyan, G. S. (2025). Известия высших учебных заведений. серия «химия и химическая технология», 68(7), 35-47. DOI:10.6060/ivkkt.20256807.7224
Badalyan, K., Babayan, N., Kalita, E., Grigoryan, N., Sarkisyan, N., Grigoryan, R., … & Khondkaryan, L. (2025). Journal of Applied Pharmaceutical Science, 15(6), 115-127. DOI: 10.7324/JAPS.2025.230239